Türkiye’de devlet kapitalizmine geçişin mevzuatı oluşturuluyor

DEVA Partisi Sektörel Politikalar Başkanı Birol Aydemir:

“Türkiye’de devlet kapitalizmine geçişin mevzuatı oluşturuluyor”

Anayasayı yok saymayı alışkanlık haline getiren iktidar, 68 sayılı “Sanayileşme İcra Komitesi Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile kurulan Sanayileşme İcra Komitesi’ne özel şirketlerin ortaklık yapılarına ve faaliyetlerine müdahale yetkisi tanıyor.

Böylece Anayasamıza aykırı bir biçimde mülkiyet hakkına müdahalenin önü açılıyor, yerli ve yabancı yatırımcı ürkütülüyor, serbest piyasa ekonomisinden devlet kapitalizmine geçişin mevzuatı oluşturuluyor. İktidarın özel sektör üzerindeki kural tanımaz ve şeffaf olmayan müdahaleleri giderek kurumsallaşıyor.

Kararname Anayasaya aykırıdır

Çünkü söz konusu Komite’ye bir şirketin ortaklık yapısına ilişkin karar alma yetkisi veriliyor. Anayasa’nın 35. maddesi ile korunan mülkiyet hakkı ihlal ediliyor. Temel hakların Cumhurbaşkanı kararnamesiyle sınırlandırılması Anayasayla bağdaşmıyor.

Bu düzenlemenin Anayasaya aykırılığı bunlarla da sınırlı kalmıyor. Temel hak ve özgürlüklere getirilen kısıtlamaların kapsamı açıkça netleştirilmediği için hukuki belirlilik ilkesi çiğneniyor. Herhangi bir kriter tanımlanmıyor; keyfiliğin önünü açılıyor.

Kararname istihdam yaratacak politikalara aykırıdır

Yerli ve yabancı sermayeyi caydırıcı ve tedirgin edici sonuçlar doğuracak bir şekilde özel sektöre müdahale etme imkânı tanınıyor. Bu kararname, işsizlik oranlarının rekor kırdığı, adeta diplomalı işsiz ordusunun oluştuğu bir dönemde, yerli ve yabancı sermayeyi ülkemizde tutup, ilave yabancı sermayeyi ülkemize çekme ihtiyacıyla örtüşmüyor.

Kararnamenin amacının yerli sanayinin geliştirilmesi, ilgili şirketlerin yatırım, üretim ve finansman açısından desteklenmesi olduğu söylense de, bu iddia gerçeği yansıtmıyor. Aksine, şirketlerin ne üretecekleri, kiminle ortaklık yapabilecekleri veya hisse satışı yapıp yapamayacakları gibi olmazsa olmaz faaliyet alanlarına devlet müdahalesi öngörülüyor.

Kararname ticaretin doğasına aykırıdır

Ülkemiz için kritik öneme sahip şirketlerin ortaklık yapıları ve hisse satışlarına ulusal güvenlik gerekçe gösterilerek müdahale edilmesi ve şirketlerin ne üreteceğine devletin karar vermesi ticaretin doğasına aykırılık teşkil ediyor. Herhangi bir gerekçe ile şirketlerin satış, hisse devri ve diğer ticari faaliyetlerine devlet müdahalesi, teşebbüs hürriyeti ve mülkiyet hakkının ihlal edilebileceğini gösteriyor.

Müdahale etme, teşvik et

Devletin görevi açıktır: Stratejik veya diğer alanlarda faaliyet gösteren firmaları karar ve teşvik mekanizmaları ile yönlendirmek, bu firmaların gelişmesine katkı sağlamak ve onları desteklemektir. Devletin görevi, teşebbüs hürriyetini ve mülkiyet hakkını korumak; güvenilir bir hukuk düzeni inşa etmektir. Devletin görevi, piyasanın düzgün bir şekilde işleyişini sağlamaktır.

Bunca ihlâli ve aykırılığı içinde barındıran bu kararname, serbest piyasa ekonomisinden uzaklaşıp devlet kapitalizmine gidişin işaretini oluşturuyor.

Bu gidişat bütünüyle hukuksuzdur.